ฝ่าพ้นวิกฤตศีลธรรมด้วยทัศนะใหม่

---

หนังสือเล่มนี้มีที่มาจากปาฐกถาของข้าพเจ้าเรื่อง "การเสริมสร้างพลังทางศีลธรรมในสังคมไทย" ซึ่งเครืือข่ายธรรมโฆษณ์ได้จัดขึ้นเมื่อวันที่ ๒๒ กรกฎาคม ๒๕๔๙ ณ อนุสรณ์สถาน ๑๔ ตุลา ในโอกาสหนึ่งศตวรรษแห่งชาตกาลของท่านอาจารย์พุทธทาสภิกขุ

สังคมไทยในขณะนี้กำลังเผชิญกับวิกฤตและปัญหาหลายด้าน ทั้งทางเศรษฐกิจ การเมือง สังคม การศึกษา สิ่งแวดล้อม แต่เมื่อสาวไปให้ลึกถึงรากเหง้าแล้วจะพบว่า มีสาเหตุมาจากวิกฤตศีลธรรม ซึ่งโยงไปถึงทัศนะต่อชีวิต สังคม และธรรมชาติที่ผิดพลาดคลาดเคลื่อนจากหลักธรรม

ท่ามกลางวิกฤตศีลธรรมและปัญหาต่างๆ ที่รุมเร้า ดูเหมือนว่าวิกฤตศีลธรรมจะได้รับความสนใจน้อยที่สุดจากรัฐบาลและชนชั้นนำส่วนใหญ่เชื่อว่าวิกฤตการณ์เหล่านี้สามารถแก้ไขได้ด้วยเทคโนโลยี เงินทุน กฎหมาย และอำนาจ แต่ก็เห็นได้ว่าปัจจัยหรือวิธีการเหล่านั้นแก้ปัญหาได้เีพียงชั่วคราว หรือก่อให้เกิดปัญหาใหม่ๆ ตามมา ตราบใดที่วิกฤตศีลธรรมยังไม่ได้รับความสนใจ ก็ยากที่สังคมไทยจะพ้นจากวิกฤตการณ์ต่างๆ ได้

สังคมไทยจำต้องมีการฟื้นฟูศีลธรรมโดยเร่งด่วน แต่จะทำเช่นนั้นได้ จำต้องอาศัยวิธีคิดใหม่ กล่าวคือ ไม่ได้มองว่าวิกฤตศีลธรรมเป็นปัญหาระดับบุคคลเท่านั้น แต่เชื่อมโยงกับโครงสร้างของสังคมโดยเฉพาะระบบทุนนิยมและอำนาจนิยม ที่กำลังเป็นกระแสหลักอยู่ในปัจจุบัน ขณะเดียวกันก็ต้องทบทวนกระบวนการสร้างศีลธรรมกันใหม่หมด แทนที่จะเน้นแต่การเทศน์หรือการสอน ควรให้ความสำคัญกับกระบวนการเรียนรู้ให้มากขึ้น ควบคู่ไปกับการทบทวนว่าศีลธรรมแบบใดจึงจะสอดคล้องเหมาะสมกับคนในยุคปัจจุบัน การติดยึดกับศีลธรรมอย่างที่สืบทอดกันมาจากสังคมแบบหมู่บ้าน ไม่น่าจะเป็นคำตอบสำหรับสังคมเมืองซึ่งแยกผู้คนออกเป็นปัจเจกชนยิ่งขึ้นทุกที

ความเห็นในปาฐกถาชิ้นนี้ เป็นเพียงบททดลองเสนอ ที่หวังว่าจะนำไปสู่การถกเถียง วิพากษ์วิจารณ์ และสานต่อให้เป็นผลในทางรูปธรรมมากขึ้น ในการตีพิมพ์ครั้งนี้ได้เปลี่ยนชื่อใหม่ให้มีความเหมาะสมมากขึ้นโดยเพิ่ม ๒ บทความในภาคผนวก เพื่อขยายบางประเด็นในปาฐกถาชิ้นนี้ให้เด่นชัดขึ้น พร้อมกันนี้ขอขอบคุณ คุณยรรยง พันธุ์กลมกล่อม ที่บริจาคเงินสนับสนุนการตีพิมพ์หนังสือเล่มนี้ และขอขอบคุณ คุณนิภา เผ่าศรีเจริญ สำหรับการตรวจแก้คำผิดอย่างละเอียดถี่ถ้วน

วิกฤตศีลธรรมในสังคมไทยนั้น ไม่ได้แยกจากวิกฤตศึลธรรมในระดับโลก สิ่งที่กำลังเกิดขึ้นกับสังคมไทย ก็กำลังเป็นปัญหาทั่วโลก กระแสโลกาภิวัฒน์ไม่ได้ทำให้โลกเป็นหนึ่งเดียวกันในทางเศรษฐกิจและเทคโนโลยีเท่านั้น แต่ยังทำให้วิกฤตต่างๆ แพร่ไปทั่วโลกได้เร็วขึ้น รวมทั้งวิกฤตศีลธรรม ซึ่งสามารถคุกคามความอยู่รอดของคนทั้งโลกได้ สิ่งที่ท่านพุทธทาสภิกขุได้กล่าวย้ำในช่วงท้ายของชีวิตท่านว่า " ศีลธรรมไม่กลับมา โลกาจะวินาศ" นับวันจะเห็นได้ชัดขึ้นทุกทีว่าไม่ได้เกินเลยจากความเป็นจริงเลย แต่ก่อนที่ความวินาศจะเกิดกับโลก สังคมไทยอาจวิบัติไปแล้วก็ได้ นี้คือโจทย์ใหญ่ที่กำลังท้าทายชาวพุทธผู้ใ่ฝ่ธรรมทั้งหลาย ว่าทำอย่างไรจึงจะระดมพลังทางศีลธรรมเพื่อนำพาสังคมไทยให้รอดพ้นจากวิกฤตและเข้าถึงความสงบศานติอย่างแท้จริง

---

สถานภาพ

023554

BQ 4570 .S6 พ9ฝ 2549

ห้องสมุดสถาบันธรรมชัย (อาคาร 2 ชั้น 4) (ตู้ 2 ชั้น 28)

พร้อมให้บริการ

Detail Information

ชื่อชุด

-

เลขหมู่

BQ 4570 .S6 พ9ฝ 2549

ผู้จัดทำ

กรุงเทพฯ : โครงการเผชิญความตายอย่างสงบเครือข่ายพุทธิกา., 2549

ลักษณะวัสดุ

-

ภาษา

Thai

ISBN/ISSN

9789749329696

หมวดหมู่

NONE

Content Type

-

Media Type

-

Carrier Type

-

ครั้งที่จัดทำ

1

หัวเรื่อง

ธรรมะกับชีวิตประจำวัน
ศีลธรรมจรรยา
การดำเนินชีวิต -- แง่ศีลธรรมจรรยา

ชื่อเรื่องเพิ่ม

-

Statement of Responsibility

-

Other version/related

เอกสารดิจิทัล

Comments

---